Un pandemia ta un epidemia riba nivel mundial. E palabra ta prosedente di Griego: παν (pan) ku ta nifika henter, δῆμος (dêmos) ku ta nifika pueblo.

pandemia
The plague of Florence in 1348, as described in Boccaccio's Wellcome L0004057.jpg
Supkategoria diepidemic, systemic risk, external risk Editá
Handled, mitigated, or managed byPandemic prevention Editá
E pandemia di "grip spañó" na 1918–20 a resulta den un gran kantidat di morto ront mundu.

Origen di pandemiaEditá

Segun e Organisashon Mundial di Salú (WHO) un pandemia por surgi ora e siguiente tres eksigensia keda kumpli:

  • Ta surgi un malesa ku ta nobo pa e poblashon;
  • E malesa ta infekta hende i ta okashona kehonan pisa;
  • E malesa ta plama fasil bao di e poblashon.

Un malesa ku ta plama hopi leu of ku ta mata hopi hende no ta kualifiká di biaha komo pandemia; e malesa mester ta kontagioso na mesun momento. Asin'aki un malesa, por ehempel kanser, ku por okashona hopi morto, pero ku no por wordu traspasá no ta wordu konsiderá komo pandemia.