Un pandemia ta un epidemia riba nivel mundial. E palabra ta prosedente di Griego: παν (pan) ku ta nifika henter, δῆμος (dêmos) ku ta nifika pueblo.

pandemia
Supkategoria diepidemic, systemic risk, external risk Editá
Handled, mitigated, or managed byPandemic prevention Editá
E pandemia di "grip spañó" na 1918–20 a resulta den un gran kantidat di morto ront mundu.

Origen di pandemia editá

Segun e Organisashon Mundial di Salú (WHO) un pandemia por surgi ora e siguiente tres eksigensia keda kumpli:

  • Ta surgi un malesa ku ta nobo pa e poblashon;
  • E malesa ta infekta hende i ta okashona kehonan pisa;
  • E malesa ta plama fasil bao di e poblashon.

Un malesa ku ta plama hopi leu of ku ta mata hopi hende no ta kualifiká di biaha komo pandemia; e malesa mester ta kontagioso na mesun momento. Asin'aki un malesa, por ehempel kanser, ku por okashona hopi morto, pero ku no por wordu traspasá no ta wordu konsiderá komo pandemia.