User:Caribiana/Sandbox/Monumento - Aruba

E articulo aki ta uza ortografia di Papiamento. Lo aprecia si por mantene e articulo aki na estilo di Papiamento.


Dak di Casita Geel

Casita Geel (of ex-cas di Aruba Bank) ta un cas di cunucu na Oranjestad, Aruba, situa den centro di ciudad na Weststraat 15. E ta un monumento proteha y a wordo registra den Registro di Monumento dia 10 di mart 2011. Het kunukuhuis gelegen aan de Weststraat 15 is een beschermd monument en is op 10 maart 2011 in het Monumentenregister ingeschreven.[2] Het is eigendom van de Stichting Monumentenfonds Aruba en was tot eind 2019 in gebruik als kantoor van ARINA.

Historia editá

Casita Geel ta un cas di cunucu construi na aña 1908 na crusada di Caya G.F. Betico Croes (antes Nassaustraat) y Waterweg, pega cu e edificio di Aruba Bank. Ta probable cu e parti central di e cas a ser construi na 1860 pa un Frances[1] y na 1908 a wordo cumpra pa Richard Johan Eman van der Biest kende tabata casa cu Catharina van der Biest-Oduber. Di e matrimonio aki a nace seis yiu cual tur seis a lanta den e cas aki. Un di e yiunan Frederica van der Biest-Eman a casa cu John Gerard Eman, fundador di e prome instituto financiero di Aruba, Aruba Bank. For di aña 1999 e cas a keda inhabita y no a ser uza mas.

 
John Eman Bank den Caya Betico Croes

El a resta como e ultimo casita di cunucu den e caya principal comercial di oranjestad, despues cu tur e otronan a keda tumba abou y remplasa pa edificionan nobo i mas moderno durante siglo 20.

 
Fachada dilanti na Weststraat 15

nl.wiki:Weststraat 15 is een stadskunukuhuis gelegen aan de Weststraat 15 in Oranjestad, de hoofdstad van Aruba. Het staat ook bekend als het Gele Huisje (of "Casita Geel" in Papiaments) of ex-Aruba Bank Huisje.

Het is tot stand gekomen mogelijk in 1908. Er is ook sprake volgens Plantage Zorg en Hoop dat het in 1860 zou zijn gebouwd door een Fransman.[2] [1] Het jaartal 1908 en huisnummer 97 boven de hoofdingang zouden hierdoor verwijzen naar een verbouwing uitgevoerd door de toenmalige eigenaar Richard Johannes Eman die het had aangekocht. Eman was gehuwd met Johana van der Biest en samen kregen ze zes kinderen. Als volwassene trouwde een van de dochters met de bankier John Gerard Eman die de stichter was van de Aruba Bank.

Originalmente, la casa estaba situada en la esquina noroeste de Caya G.F. Betico Croes, antigua Nassaustraat, y Waterweg. Estaba situada con su fachada alejada de la línea de edificación con una plaza con grandes árboles delante. En el contexto urbano y sobre todo para la principal calle comercial de Oranjestad, esta casita era muy especial porque seguía siendo la última casa stadskunuku presente en esta calle. Todas las demás casas stadskunuku habían sido demolidas durante el siglo XX y sustituidas por nuevos edificios más modernos.

Historia editá

Galeria editá


  Mira tambe e kategoria Caribiana/Sandbox/Monumento - Aruba di Wikimedia Commons pa mas dato mediatiko tokante di e tema aki.

Casita Geel ta un cas di cunucu construi na aña 1908 na crusada di Caya Betico Croes y Waterweg, pega cu e actual edificio di Aruba Bank. Probablemente e parti central di e cas a ser construi na 1860 pa un Franses y na 1908 a wordo cumpra pa Sr. Richard Johan Eman van der Biest kende tabata casa cu Catharina van der Biest- Oduber. Di e matrimonio aki a nace seis yiu cual tur seis a lanta den e cas aki. Un di e yiunan Frederica van der Biest- Eman a casa cu John Gerard Eman, fundador di e prome instituto financiero di Aruba, Aruba Bank. For di aña 1999 e cas a keda inhabita y no a ser uza mas. Na aña 2000 cu e meta pa preserva e casita aki pa futuro generacionnan y evita e bay perdi a dicidi pa muda esaki pa un locacion nobo na Weststraat. Pa aloca e monumento a busca un tereno den Oranjestad mes paso akinan ta caminda cu e cas di cunucu mester a keda mirando cu ta den e area aki so por a haya e tipo di casnan aki. Un otro punto importante tabata cu mester a haya un tereno caminda por a aloca e cas mescos cu na su tereno original na un distancia di 14 meter for di e rooilijn esaki ta ser considera un locacion historico. Asina a logra yega na e tereno caminda e edificio ta actualmente despues cu e tereno a keda traspasa pa Stichting Monumentenfonds Aruba. Esaki ta e unico biaha cu na Aruba a muda un monumento completamente. Despues di a fungi como museo, oficina, restaurant awor eCasita Geel lo ta e cas nobo di Moonshine Diaquiri & Co.[1]




Ex-warda di polis Savaneta ta un edificio na

e renobacion di e edificio di ex warda di Polis Savaneta, cual ta un monumento. Manera ta conoci, den e plan di maneho di Ministerio di Husticia y Asuntonan Social, e ta importante pa inverti y crea condicionnan pa asina e personal por haci nan trabou na un manera eficiente y sano. Inversionnan pa loke ta trata infrastructura ta hopi importante y asina a bin ta inverti caba den diferente proyecto infrastructural pa e parti di husticia. Asina por menciona cu a renoba Brandweer post siera y pa otro aña a haya aprobacion pa renoba post oscar, cual ta e post situa na aeropuerto. Banda di esaki, warda di Polis di playa a muda pa un edificio completamente nobo na Paardenbaaistraat, y e warda na San Nicolas ta wordo renoba por completo. Pues, awo a toca e turno na e edificio di e ex warda di polis na Savaneta, cual pa hopi aña tawata un edificio bandona, y awo ta bay wordo renoba por completo.[1]

E trabounan lo inicia na januari 2024, y lo termina despues di 160 dia pa asina conta cu un edificio completamente renoba. A base di palabracionnan cu Korpschef, e edificio aki ta bay wordo uza door di Cuerpo Policial, caminda diferente ekipo di Cuerpo Policial ta bay wordo ubica akinan. Cu e proyecto aki acerca, Savaneta lo bay conta cu dos edificio pa e cadena hudicial; dos diferente ekipo di Cuerpo Policial lo bay wordo ubica na Savaneta. Manera ta conoci e otro ekipo cu lo bay wordo ubica na Savaneta, ta e ekipo di e Operation Command Center, cual na e momentonan aki ta bou di renobacion y lo keda cla na April 2024. E ekipo aki ta bay percura pa vigila e imagennan di e diferente proyectonan di camaranan di siguridad.



Monumentenbureau di Aruba ta un departamento gubernamental encarga cu e ordenansa di Monumento y cu a wordo institui dia 1 di januari 1996. E ta e instituto di conocemiento di monumento di Aruba.

Su tareanan tin inclui tur asuntonan general di monumento; entre otro ta prepara y desiña y traha e descripcion pa destaho pa restauracion di monumento, ta supervisa y maneha restauracionnan, ta controla y duna permiso di monumento, ta encarga cu tur asuntonan technico di monumento, duna informacion y educa. E ta e instituto di conocemiento di monumento di Aruba. E departamento gubernamental aki ta departamento cu e expertonan di monumento di Aruba.[1]

E instancia a cuminsa elabora den un espacio chiquito den Centro Educativo Cristian na Oranjestad. Despues di diferente mudanza e ta ubica desde aña 2001 na Schelpstraat 36-38. Monumentenbureau tin un solo director desde 1996 te actual cu ta sra. ing. Yvonne Webb-Kock.[2]

Proyectonan editá

Algun proyecto cu a traha riba dje:

  • restauracion di e Stadhuis (1996-1998)
  • dificio cu tabata situa band’i banco den Caya Grandi y cu a transporta esaki pa Weststraat (2000)
  • compleho monumental mas grandi tabata esun di Ecury
  • Corte di Husticia
  • Cas ceremonial di Gobernador

. E proyecto aki a cuminsa na 1996 y e edificio tabata propiedad di gobierno. Despues di a termina e restauracion na 1998, gobierno a traspasa e edificio pa fondo di monumento. Un otro proyecto interesante cu Monumentenbureau a guia tabata e edificio cu tabata situa band’i banco den Caya Grandi y cu a transporta esaki pa Weststraat. Esaki a sosode na 2000 y ta despues di shete aña di e restauracion a pasa e edificio pa fondo di monumento. Proyecto di e compleho monumental mas grandi tabata esun di Ecury. E tabata un proyecto cu a tuma hopi aña pa wordo realisa. Corte tambe ta un compleho na unda Monumentenbureau a haci alabes acerca e interior y siguridad. Cas Ceremonial di Gobernador tambe tabata un proyecto cu Monumentenbureau a ehecuta.

Luna di monumento editá

A reuni cu Monumentenbureau, Monumentenfonds y Monumentenraad riba e trabounan di conservacion.Ya pa varios aña e luna di september ta dedica na e monumentonan di nos Pais. Aruba ta conta cu varios edificio y obheto cu ta monumento cu ta wordo conserva como parti di nos herencia cultural.


Monumentenbureau ta e instancia gubernamental encarga cu e ordenansa di Monumento, ta encarga cu Su tareanan tin inclui tur asuntonan general di monumento; entre otro ta prepara y desiña y traha e descripcion pa destaho pa restauracion di monumento, ta supervisa y maneha restauracionnan, ta controla y duna permiso di monumento, ta encarga cu tur asuntonan technico di monumento, duna informacion y educa. E ta e instituto di conocemiento di monumento di Aruba. E departamento gubernamental aki ta departamento cu e expertonan di monumento di Aruba.[1] Monumentenbureau tin diferente tarea, entre otro E cambio grandi na 2013 tabata cu e departamento mes a cuminsa pinta mapanan di restauracion y Monumentenbureau mes ta haci e direccion y supervision ora e proyecto ta wordo ehecuta. Monumentenbureau tin un solo director desde 1996 te actual cu ta sra. ing. Yvonne Webb-Kock.

RECIENTEMENTE Monumentenbureau a celebra nan di 25 aniversario. E departamento a bay Misa na unda pastor di Misa di Oranjestad a bendiciona cada empleado. Alabes a bay un reunion cu nan Minister di Cultura sra. mr. Xiomara Maduro na unda a celebra e aniversario. Gobierno a institui dia 1 di januari 1996 por medio di un decreto gubernamental un Bureau cu e nomber Monumentenbureau. A cuminsa elabora den un espacio chiquito den Centro Educativo Cristian y despues di un luna a muda na Maria Convent den e hala na Dominicanessestraat. Monumentenbureau a cuminsa crece y na juni 1997 a muda pa Zoutmanstraat 1. Na aña 2001 a muda pa Schelpstraat 36-38 na unda e departamento ta hubica te ainda. Monumentenbureau durante aña a crece y asina tamb


nl.wiki Het Monumentenbureau is op 1 januari 1996 opgericht en is een overheidsdienst van het Land Aruba, nadat in december 1994 de Monumentenraad was ingesteld. Daarna op 17 juni 1996 werd de Stichting Monumentenfonds Aruba ingesteld. Deze drie organen worden samen de Monumentenzorg van Aruba genoemd. Ze ressorteren alle drie onder de Minister belast met cultuur aangelegenheden. De Monumentenraad is het adviesorgaan die gevraagd of ongevraagd advies aan de Minister geeft. De Stichting Monumentenfonds Aruba is een zelfstandig rechtspersoon, eigenaar van een aantal beschermde monumenten en het financieel orgaan. Het Monumentenbureau is een gespecialiseerde overheidsdienst belast met al de algemene aangelegenheden betreffende monumenten en is ook het technisch orgaan.[1]

Monumentenbureau t’e instancia gubernamental encarga cu e ordenanza di Monumento, ta encarga cu tur asuntonan general di monumento, ta prepara y desiña y traha e descripcion pa destaho pa restauracion di monumento, ta supervisa y maneha restauracionnan, ta controla y duna permiso di monumento, ta encarga cu tur asuntonan tecnico di monumento, duna informacion y educa y t’e instituto di conocemiento di monumento di Aruba. E departamento gubernamental aki ta ekipa cu e expertonan di monumento di Aruba. Conforme e ordenanza di Monumento, AB 1991 no GT 46, articulo 4, Minister di Cultura, sra. mr. Xiomara Maduro, ta indica por medio di un decreto pa un edificio bira un monumento proteha. Monumentenbureau t’e instancia di Gobierno encarga pa ehecuta e proceso di proteccion. Directora di Monumentenbureau, sra. ing Yvonne Webb-Kock tin e mandato di e Minister di Cultura pa e.o. efectua den su nomber e proteccion. Den e proceso y conforme e ordenanza ta scucha Monumentenraad cu a duna aprobacion.

E tareanan di Monumentenbureau ta encera; compila norma y criterio pa proteccion y e proceso di proteccion, haci estudio y investigacion, guia tecnico pa restauracion y lidera su ehecucion, pinta mapa, controla permiso, ehecuta maneho di gobierno, informacion y promocion di nos monumentonan, etc.[2]

E prome proyecto cu Monumentenbureau a guia tabata restauracion di nos Stadhuis. E Proyecto aki a cuminsa na 1996 y e edificio tabata propiedad di gobierno. Despues di a termina e restauracion na 1998, gobierno a traspasa e edificio na e fondo di monumento. Otro proyectonan interesante cu Monumentenbureau a realisa ta:

A guia tabata e edificio cu tabata situa bandi banco den caya grandi y cu a translada pa Wesstraat. Esaki a socede na 2000 y ta despues di shete aña despues di e restauracion a pasa e edificio na e fondo di monumento. Proyecto di e compleho monumental mas grandi compleho ECURY cu a tuma hopi aña pa wordo realisa. Corte;. Cas Ceremonial di Gobernador; Monumentenbureau a duna hopi atencion pa educa nos alumnonan asina a duna les na tur scol basico y secundario y tambe na universidad. Directora tambe a educa varios maestro na Aruba, Corsou, Bonaire y Sint Maarten cu educacion riba nivel di masters den e materia di arkitectura di Aruba. Monumentenbureau sa organisa e Paseo Monumental cada aniversario, pero lamentablemente covid-19 a haci esaki imposibel pa organisa e biaha aki pa celebra nos di 25 aniversario. A haci inventarisacion di tur monumento y actualmente ta efectua y documentatur informacion automatisa di cada monumento.

Director ing. y personal Yvonne Webb-Kock di Monumentenbureau.Restauracionnan y mantencion cu ta andando actualmente ta e proyecto di oficina di DRH, e interior di ex Laboratorio pa DVG y e mantencion hopi grandi pa e compleho di Corte.

Monumentenbureau en conexion cu nan di 25 aniversario lo duna informacion via nos facebook page “monumentenbureau” tocante entre otro:

  • Kico ta un monumento;
  • kico ta e rekisitonan pa un permiso;
  • cuanto monumento ta protegi;
  • kico ta un monument A;
  • y kico ta un monument B;

Historia editá

Gobierno a institui riba 1 di januari 1996 por medio di un decreto gubernamental un Bureau cu e nomber Monumentenbureau. A cuminsa elabora den un espacio chikito den Centro Educativo Cristian y despues di un luna a muda na Maria Convent den e hala na Dominicanessestraat. Monumentenbureau a cuminsa crece y na juni 1997 a muda pa Zoutmanstraat 1. Na aña 2001 a muda pa Schelpstraat 36-38 na unda e departamento ta hubica te ainda.[2]