Enith Brigitha

landadó kurasoleño-hulandes
E artíkulo aki ta skirbí na papiamentu. Lo ta apresiá si por mantené e artíkulo aki na estilo di papiamentu.

Enith Sijtje Maria Brigitha (☆ 15 di aprel 1955 na Willemstad) ta un eks-landadó kurasoleño-hulandes. Den dékada 1970 e tabata un di e landadónan hulandes mas importante, ora el a representá Hulanda na Weganan Olímpiko 1972 i 1976. Na e último weganan e ta gana dos medaya di bròns den 100 i 200 meter estilo liber, birando e promé muhé di koló pa gana un medaya olímpiko pa Hulanda i e promé landadó di koló na mundu pa konkista un medaya olímpiko.[1][2]

Enith Brigitha
Pais di nashonalidatReino Hulandes Editá
Nòmber di dilantiEnith Editá
FamBrigitha Editá
Fecha di nasementu15 aprel 1955 Editá
Lugá di nasementuWillemstad Editá
Okupashonlandado Editá
Deportelandamentu Editá
Partisipante na1972 Summer Olympics, swimming at the 1976 Summer Olympics – women's 100 metre freestyle, swimming at the 1976 Summer Olympics – women's 200 metre freestyle Editá
DistinshonKabayero den Orden di Oranje-Nassau Editá

Bida editá

Enith Brigitha a nase na Kòrsou, e promé yu i úniko yu muhé den e famia di sinku yu di Coby Clasina Huijer i Nicolas Rosa Brigitha. Su mama ta hulandes-oropeo i su tata yu di Kòrsou. E ta siña landa den laman. Su karera den landamentu ta kuminsa na e edat di 11 aña komo e partisipante mas hoben na e Weganan di Reino.[3] Ku 15 aña e ta muda pa Amsterdam ku su mama i rumannan. Einan e ta traha komo bendedó den un pakus grandi mientras e tabata kontinua su treinen di landamentu na e klup Het Y.

Den 1972, Brigitha tabata e promé landadó femenino hulandes pa kompletá 100 meter estilo liber denter di un minüt. Entre 1972 i 1979 e tabata sin duda e mihó landadó femenino di Hulanda i tabata no solamente un landadó estilo liber; pero riba dje a destaká den estilo lomba, mariposa i estilo variá. En total ela sa di konkista 21 título nashonal.

Na nivel internashonal, tambe, e por a midi bon ku e mihónan den landamentu. Den kampeonatonan oropeo e ta gana sinku medaya individual: dos di plata i tres di bròns.[2] Na e Kampeonato Mundial di Landamentu di 1973 i 1975, e tabata medayista, logrando un di plata (riba 200 meter lomba) i kuater di bròns.

 
Komo "Deportista di Aña" 1973 (femenino) di Hulanda Enith Brigitha ta risibí e estatua "Jaap Eden"

Brigitha a representá Hulanda na Weganan Olímpiko di Zomer 1972 na München, (Alemania) i 1976 na Montreal (Canada). Den e Weganan di Montreal e ta konkista e medaya di bròns den 100 i 200 meter estilo liber; Kornelia Ender di Ost-Alemania tabata e medayista di oro riba ambos distansia. Semper e mester a tolerá ku e landadónan di Ost-Alemania ta termina su dilanti. Despues a sali na kla ku nan tabata usa "doping" pa logra resultadonan superior.[4] Brigitha, birando e promé landadó di koló na mundu komo medayista olímpiko, a konsiderá e di tres lugá riba 100 meter (den 56.65 sekònde) komo e logro mas dushi di su karera deportivo i igual na e título olímpiko.[2][5] Despues di su karera deportivo Brigitha tabata instruktor di landamentu na Diemen i Almere.[6]

 
Potret di Enith Brigitha pa Jhomar Loaiza, Sentro Deportivo Kòrsou

Homenahe editá

Na Hulanda Enith Brigitha a wòrdu proklamá den kategoria femenino "Deportista di Aña" 1973 i 1974. Na 1979 ela wòrdu kondekorá komo Kabayero (Ridder) den Orden di Oranje-Nassau. Na 2016 na estado Florida (Merka) ela wòrdu inkorporá den e prestigioso "Swimming Hall of Fame", rekonosí pa e Federashon Internashonal di Landamentu. Na sèptèmber 2017 ta sali publiká e historia di su bida den forma di un buki: Enith Brigitha. Zwemmen in de schaduw van doping.

 
Estatua na Almere

E mesun aña tambe e ta risibí e premio hulandes "Black Achievement Award" den kategoria deporte. Na 2020 a develá un mural na stadion SDK na Kòrsou ku un potret di Enith Brigitha, traha pa Jhomar Loaiza.[7] Dia 15 di òktober 2022 a develá su estatua den Lumièrepark na Almere, siudat unda ela biba binti aña.[8] Esaki tabata e promé estatua na honor di un muhé di koló na Hulanda. E obra a wòrdu realisa ku "crowdfunding" i ta traha pa e eskultor kurasoleño Patrick Mezas.[9]


  Mira tambe e kategoria Enith Brigitha di Wikimedia Commons pa mas dato mediatiko tokante di e tema aki.