Matansa di aprel

Konflikto laboral na Kòrsou na 1942
E artíkulo aki ta skirbí na papiamentu. Lo ta apresiá si por mantené e artíkulo aki na estilo di papiamentu.

E matansa di aprel (hulandes: Aprilmoorden), konosí tambe komo konflikto chines òf insidente chines, tabata un suseso trágiko na Kòrsou, resultado di e konflikto laboral ku a surgi na 1942 entre e marineronan chines prosedente di Rotterdam i nan dunadó di trabou, Curaçaosche Scheepvaart Maatschappij (CSM).

Matansa di aprel
Fecha di fundashon òf kreashon20 aprel 1942 Editá
Lokalisá naWillemstad Editá
Sede di CPIM den dekada 40

Suseso editá

E konflikto tabata trata e kondishonnan di trabou peligroso, entre otro en konekshon ku e Di Dos Guera Mundial, i e sueldonan abou di e kargadó di karbon i fuguneronan a bordo di e tènkernan di zeta di CSM, un kompania liga na Curaçaose Petroleum Industrie Maatschappij (CPIM), ku tabata un empresa supsidiario di Shell.

Entre februari i aprel 1942, kuater shen chines ta bai den wèlga pa pone preshon tras di nan eksigensianan.

 
Ultimo diskurso dia 15 di yüli 1942 di G.J.J. Wouters den parlamento promé ku el a retirá komo gobernador di Antias Hulandes. P.A. Kasteel (sinta na man drechi) ta remplas'e komo gobernador.

Pa temor ku e suministrashon di zeta na forzanan aliado lo stanka outoridatnan hulandes ta purba kibra e wèlga. Gobernador Gielliam J.J. Wouters, riba konseho dia 19 di mart 1942 di prokurador-general Th. van der Laan, ta impone riba Amigoe di Curaçao un prohibishon di publikashon durante tres dia despues ku e korant a atverti ku e situashon por bira deskabeyá.[1] Wèlguistanan ku a keda nenga pa reanuda trabou a wòrdu interná den e kampamentu militar di Suffisant. Durante un lantamentu breve dia 20 di aprel polis militar i guardianan hulandes ta tira diessinku wèlguista mata. E kurpanan ta wòrdu derá na Willemstad, den un graf anónimo na santana Kolebra Bèrdè.

Pa motibu di e atenshon polítiko generá pa via di e suseso aki, e mandatarionan responsabel mester a retirá i mester a tuma akshon pa mehora e kondishonnan laboral.

 
Mural di Avantia Damberg riba Stadion Pedro Odulio Willems na Suffisant, konmemorando e suseso "Matansa di aprel"

Desde 2003 e fundashon "Eerherstel Oorlogsslachtoffers Curaçao" (SEOC) ta lucha pa e diessinku marinero chines ku a fayese haya rekonosementu komo víktima di guera i pa nan wòrdu konmemorá dia 4 di mei.[2][3] Riba nan petishon gobièrnu di Kòrsou na 2012 a proklamá dia 20 di aprel komo dia di konmemorashon di e “Matansa di aprel”. CEOC ta maneha pa e motibu aki dos monumentu nashonal; esta e Monumentu 20 di aprel 1942 na Suffisant i e santana Kolebra Bèrdè.[4]

Mira tambe editá