Jules de Palm

Poeta, eskritor i traduktor di Kòrsou
E artíkulo aki ta skirbí na papiamentu. Lo ta apresiá si por mantené e artíkulo aki na estilo di papiamentu.

Julius Philip (Jules) de Palm (☆ 25 di yanüari 1922 na Willemstad - † 30 di sèptèmber 2013 na Den Haag) tabata un lingwista, poeta, eskritor i traduktor di kurasoleno-hulandes. E tabata defensor di Papiamentu den enseñansa i den tekstonan musikal i literario.

Jules de Palm
Pais di nashonalidatReino Hulandes Editá
Nòmber di dilantiJulius, Philip Editá
Famde Palm Editá
Nòmber di kariñoJules Editá
Fecha di nasementu25 yanüari 1922 Editá
Lugá di nasementuWillemstad Editá
Fecha di fayesimentu30 sèptèmber 2013 Editá
Lugá di fayesimentuDen Haag Editá
Dominio di idiomaPapiamentu, Hulandes Editá
Okupashoneskritor, traduktor, poeta, maestro Editá
Área di trabouPapiamentu, Hulandes, literatura, Dutch philology Editá
A studia naUniversidat di Leiden Editá
Obra notabelEncyclopedie van de Nederlandse Antillen Editá
Miembro diSticusa Editá
DistinshonPremio Cola Debrot Editá

Biografia

editá

Julius de Palm a nase dia 25 di yanüari 1922 na Kòrsou komo yu di Jeronimo Emiliano de Palm i Geronimo Hendrina Schorea, tur dos nasé na Willemstad (Kòrsou). E tabata maestro na Kòrsou i Aruba (1938-1948) i a studia hulandes na School for Taal- en Letterkunde na Den Haag i na Universidat di Leiden. Aki el a promové na 1969 komo dòktòr den lenga i literatura hulandes ku e disertashon Het Nederlands op de Curaçaose school.

De Palm tabata fundadó di Centraal Bureau Toezicht Curaçaose Bursalen (CBTCB) i komo koordinadó prinsipal a enkabesá esaki for di 1959 te na su retiro na 1982. E tabata dediká i stimá komo mentor di hóbennan antiano, studiante na Hulanda, manera ta evidensiá dor di e vários artíkulo di despedida ku a sali despues di su morto. Den esaki tambe el a ser elogiá pa su sentido di humor i su pashon pa kita e stigma negativo di Papiamentu i duna e idioma e lugá den sosiedat ku e meresé.[1][2] Entre otro el a hasi esaki dor di skirbi tekstonan di kansion den Papiamentu ku Pierre Lauffer i René de Rooy, publiká bou di e pseudónimo Julio Perrenal.

El a yega di presentá na Radio Nederland Wereldomroep (RNW) pasobra Johan van de Walle, e hefe di e departamento di West-India di World Broadcasting, a pidié.[3] Na novèmber 1952 De Palm a lesa poemanan na Papiamentu pa promé biaha.[4] Te ku 1957 hopi poema, relato i ensayonan lo sigui, tantu di De Palm mes komo di otro eskritornan. Den e disertashon di Jos de Roo Praatjes voor het Westen; de Wereldomroep en de Antilliaanse en Surinamse literatuur 1947-1958 (2014), un kapítulo ta dediká na Jules de Palm.[4] Jos de Roo mes tabata programadó na e departamento karibense di RNW for di 1983 te su retiro na 2002.

E eskritor arubano Henry Habibe a skirbi den Ñapa, e suplemento di fin di siman di Amigoe, un artíkulo di despedida tokante Jules de Palm: "Cola Debrot un biaha a karakterisá Jules de Palm komo un di e outornan ei, ku sa di trese kurashi pa mustra nan naturalesa berdadero den tur simplisidat".[2]

Ademas Jules de Palm a okupá varios funshon, entre nan komo ensayista pa Eldorado, e revista ku tabata representa e interesnan sürnameño i antiano (1949-1950); ko-redaktor di Antilliaanse Cahiers (1955-1967) ku un seri di publikashon tokante literatura antiano; ko-redaktor di e publikashon di Verzameld werk di Cola Debrot (1985-1989) i redaktor pa e reimprenta di Encyclopedie van de Nederlandse Antillen (1985). E tabata visepresidente di Sticusa.

De Palm a biba mayoria di su bida na Hulanda. Na edat altu el a bira siegu i a fayesé na Den Haag dia 30 di sèptèmber 2013 na edat di 91 aña. E tabata un hòmber modesto i a insistí pa ser kremá den un sirkulo chikitu den silensio. E tabata kasá i tabatin un yu muhé.

Na 29 di aprel 1981 el a wòrdu promové komo Ofisial den Orden di Oranje-Nassau.[5] De Palm a risibí e Premio Cola Debrot pa literatura na 1995 pa su buki Lekker Warm, Lekker Bruin. E hurado a haña ku De Palm a logra deskribí e anekdotismo di e eksperensia individual di un manera ku el a sali for di e privasidat i a laga tur hende rekonosé algu den dje. Tambe e hurado a indiká e importansia di De Palm pa literatura antiano komo outor.[6]

Komo De Palm no por a bini Kòrsou, e premio a ser entregá na Hulanda na dje dor di Carel de Haseth, e tempu ei minister plenipotensiario di Antias Hulandes.

  • Cancionero Papiamento I (letra di kansionnan, 1943). Publika bou nomber di Julio Perrenal, un anagram di e trio konsistiendo di Jules de Palm, Pierre Lauffer i René de Rooy.
  • Ilushon di Anochi (tradukshon na Papiamentu di A Midsummernight’s Dream van William Shakespeare, 1967). E estreno a tuma lugá den teatro di Emmastad na 1968.[7]
  • Het Nederlands op de Curaçaose school (disertashon, Wolters-Noordhoff, 1969)
  • Nederlandse Antillen : Literaire oogst (Sticusa, 1969)
  • Kennismaking met de Antilliaanse en de Surinaamse poëzie (Sticusa, 1973). Ku Hugo Pos i Max Nord.
  • Julio Perrenal : dichters van het Papiamentse lied (De Bezige Bij, 1979). Ku Julian Coco.
  • Antiya (kuentanan, De Bezige Bij, 1981). E kuenta Kubalibre ta disponibel online riba e wèpsait Leesuur.[8]
  • Brief van Julius Philip de Palm (1922-) aan Uitgeverij Nijgh & Van Ditmar PHD omslag J. de Palm (Korespondensia) (1982)
  • Brieven van Julius Philip de Palm (1922-) aan Simonna Anna Gabriella Charlotta Dubois-de Bruyn (1910-2001) en Pierre Hubert Dubois (1917-1999) PHD omslag J. de Palm (Korespondensia) (manuskrito, 1985-1993)
  • Brief van Julius Philip de Palm (1922-) aan Pierre Hubert Dubois (1917-1999) PHD omslag Université de L'Etat à Liëge (Korespondensia) (manuskrito, 1986)
  • Kinderen van de fraters (De Bezige Bij, 1986)
  • Wat niet weet, kan deren (artíkulo, De gids: nieuwe vaderlandsche letteroefeningen, 1990)
  • Lekker warm, lekker bruin. Vallen en opstaan in twee culturen (De Bezige Bij, 1990)
  • n Kwaaie zaak (artíkulo, Peter Stuyvesant College, Willemstad, 1991)
editá
  • Jules de Palm [4], Literatuurgeschiedenis.org (redakshon Koninklijke Bibliotheek di Hulanda i Nederlandse Taalunie)
  • Jules de Palm, Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren
  • Biografia riba portal Caraïbisch Uitzicht [5], pa Blake Sonnenfeld